Angst binnen de pkn
Dit woord kom je de laatste tijd herhaaldelijk tegen. Meteen wordt
er gedacht aan moslimfundamentalisme. Vervolgens duikt het op in religieus
fundamentalisme. Laatst las ik in NRC Handelsblad een interessante
opmerking. Iemand schreef dat je fundamentalisme in Europa, en vooral
in Nederland, in een breder verband moet zien. Het gaat hier om een
ruk naar rechts in de politiek, in de gedachtenwereld, in de cultuur.
De gemeenschap wordt behoudender. Volgens de schrijver van het artikel
zijn de onzekerheid in het huidige leven en de spanningen in de maatschappij
één van de oorzaken. Dan wil men terug naar het oude,
het bekende, het vertrouwde.
Een bewijs voor zijn stelling vond ik in "Vrij Nederland"
van 18 februari 2006. Het betreffende bericht had als kop: 'Ketterse
Kinderbijbel.' Dominee Nico Ter Linden, de man van 'Het verhaal gaat....,'
de hervertelling van de bijbel, enige jaren geleden, heeft een nieuwe
kinderbijbel geschreven, getiteld: 'Koning op een ezel.' Dat deed
hij op dezelfde manier als met 'Het verhaal gaat.' Hij laat de evangelisten
Lucas en Mattheus de belevenissen van Jezus navertellen. Dat doet
hij op een luchtige, voor kinderen aanspreekbare wijze. Wandelen op
het water, de lichamelijke opstanding kinderen moeten dat als beeldspraak
zien. Niet als iets dat in werkelijkheid rond het jaar 20 in onze
jaartelling gebeurde.
Dat leidde tot heftig protest van de rechtzinnigen binnen de Protestantse
Kerken Nederland. Zij eisten dat Ter Linden door de pkn ter verantwoording
moest worden geroepen. Bas Plaisier, het gezicht van het pkn-bestuur
naar de buitenwereld toe, stond voor een dilemma. Wel of niet aan
dat verzoek voldoen? Tuchtmaatregelen wenste hij niet. Wel nam hij
openlijk afstand van Ter Lindens inzichten. De predikant moest zich
maar eens laten informeren en instrueren door wetenschappelijke kenners
van het bijbellezen.
Nico Ter Linden werd uiteraard vreselijk boos. In het voorwoord had
hij zijn werkwijze uiteengezet. Net als bij ‘Het verhaal gaat’
had een panel van bijbelexperts aan diverse universiteiten meegelezen
en commentaar geleverd. Ter Linden wil de kinderen van vandaag in
hun taal en belevingswereld met de bijbel kennis laten maken. Want
ze verlaten de kerk toch al zo vroeg,het geloven vervaagt. Hij wil
juist de kinderen voor geloof en kerk behouden.
Maar waarom treedt de pkn zo ruw op? Volgens mij zijn ze zeer bevreesd
voor de rechtzinnigen en de hervormden die niet met de pkn zijn meegegaan.
Dat zijn de leden van de Hersteld Nederlandse Hervormde Kerk, zo'n
60. 000 personen, verdeeld over 117 gemeentes. Ongeveer tegelijkertijd,
op 7 maart 2006, had de pkn de Herstelden van de gemeente Gameren
voor de rechtbank te Arnhem gedaagd. Hersteld Gameren moet kerk pastorie
en overige bezittingen aan de pkn overdragen. Zo bestookt men elkaar
met juridische processen om met harde hand ‘de boel bijelkaar
te houden,’ een gezegde van Job Cohen, burgemeester van Amsterdam.
Alleen: hij bedoelt: met zachte hand. Uit onzekerheid en angst voor
nog meer ledenverlies kiest men blijkbaar deze strakke lijn.
Een van de beleidspunten van de pkn is dat een steeds groter wordende
groep mensen in Nederland het evangelie hoort en gelooft, ook via
moderne communicatiemiddelen (Algemeen Doopsgezind Weekblad, 26 nov.
2005). Maar in dit geval telt het woordje ‘modern’ even
niet.
Het Christendom wordt bepaald door de liefde. Die liefde is
kennelijk met voorjaarsvakantie elders in Europa.
Vrij Nederland vroeg Bas Plaisier van de pkn om commentaar. De woordvoerder
namens de pkn betreurt het gebeurde. Dominee Plaisier wil graag met
Nico Ter Linden spreken. Dat gesprek voert hij liever niet via de
publiciteit. Nico Ter Linden zal dit wel een laffe uitvlucht vinden.
Want Plaisier heeft het begin van de affaire wel besproken in het
‘Nederlands Dagblad,’ een krant voor de behoudende hervormden
en gereformeerden.
W.F. Boon, Sliedrecht