Het Zwarte Schaap

Sinds kort is op zaterdagavond weer het Programma "Het Zwarte Schaap" te bezien. De eerste uitzending was het gelijk goed raak met Jenny Goeree. Een vrouw die jaren geleden reeds op kwalijke wijze in het nieuws kwam met haar geschriften over joden en homoseksuelen.
Opnieuw treedt zij in het nieuws, waarbij zij nog steeds op hetzelfde aambeeld blijkt te hameren. Te vuur en te zwaard benadert zij dezelfde categorie mensen en slaat hen op niet mis te verstane manier met de bijbel om de oren.
Tot mijn stomme verbazing had men voor dit programma een aantal mensen bereid gevonden om haar standpunten te bestrijden. Een volgens mij vrij nutteloze zaak want dit soort mensen luistert niet, gaat nergens inhoudelijk op in, staat nergens voor open en verkondigt uitsluitend de eigen visie als die van God.
Nu kom ik uit een vrij extreem christelijk klimaat dat dergelijke mensen niet alleen aantrekt, maar daar ook een prima voedingsbodem voor vormt. Zodoende heb ik ruimschoots de kans gehad er studie van te maken. Wat mij daarbij altijd is opgevallen en waaraan ik mij gruwelijk erger, is, dat iets wat gewoon een psychische gestoordheid is, door moet gaan voor diepe gelovigheid. In feite zijn deze mensen ziek en hebben zij in het geloof een houvast gevonden, een aantal zekerheden waaraan zij zich als een drenkeling vastklampen.

Mensen als Jenny Goeree en consorten, zullen het niet in hun hoofd halen een psychiater te raadplegen. Zij zoeken en vinden die hulp op hun manier bij God. Of ze die hulp gekregen hebben durf ik te betwijfelen. Over twijfelen gesproken. Alles wat twijfel kan veroorzaken wordt ver buiten hun leven gehouden, want twijfel kan het eind betekenen van de vesting die zij hebben opgebouwd. Vandaar ook dat ze voor niets en niemand openstaan. Men heeft zogezegd zekerheden waarbij alle ramen en deuren stevig gesloten dienen te blijven. Er is ook een totaal ontbreken van liefde en humor. Vaak leeft men met een goed deel van de familie in onmin en zijn reeds allerlei banden verbroken. En het extreem christelijke klimaat waarin deze mensen gedijen is daar niet zelden schuldig aan.

Zij zijn er ook mede schuldig aan dat deze mensen bij voortduring balanceren op de rand van godsdienstwaanzin. Menigeen belandt uiteindelijk in een inrichting.
Tussen de wereld waar ik ben uitgestapt en die waarin ik nu leef, zit een grote kloof. En op de een of andere manier tracht ik over die kloof een aanvaardbare brug te slaan. Maar niet zelden is het een wiebelende touwbrug. Want Paulus kan het zo mooi zeggen dat we moeten vergeten hetgeen achter ons ligt en ons moeten uitstrekken naar hetgeen voor ons ligt. Doch ik kan niet altijd zeggen dat ik me zo gaarne uitstrek naar de moderne theologie. Die wereld van moderne theologen die je altijd weer weten te vertellen dat je het zus niet moet zien, dat je het zo niet moet zien en dat je het allemaal anders moet zien. Het mag dan blikverruimend heten, vooralsnog zie ik niet veel. Het is een bijbeluitleg waarbij je je afvraag of zulk een wijze van geloven nog wel haalbaar is voor een simpele ziel. En als het dan voor de wijzen en verstandigen is verborgen en aan de kinderkens geopenbaard, dan vraag ik me wel eens af hoe hier de rolverdeling ligt.

Cobi Fontijn