Pleidooi voor de vrouw als priester
vrouwen mogen zonden vergeven
Dit artikel is met dank overgenomen van de Luther-website van Dr Dick Wursten: klik hier voor deze bron
De Antwerpse augustijner monniken, Johan van den Esschen en Hendrik Vos, als ketters veroordeeld na hun weigering te herroepen, werden verbrand op 1 juli 1523 in Brussel. Zij zijn vooraf natuurlijk uitgebreid verhoord,
onder druk gezet om te herroepen. Zonder succes.
Bureaucratisch orgaan als de inquisitie is – een overheidsinstelling – heeft men van die verhoren een samenvattend verslag gemaakt,
ten einde de doodstraf te kunnen rechtvaardigen.
De aanklacht is samengevat in 62 artikelen. Ze werden in 1523 al snel samen met het martelarenverslag gepubliceerd (in het Latijn, en iets later in een Duitse vertaling met toelichting per artikel).
In deze opsomming van ketterse opinies zijn door de wijze van noteren nog sporen van de discussie zichtbaar. Je hoort wat de monniken hebben gezegd, en af en toe ook hoe ze hun standpunt hebben onderbouwd met bijbelteksten.
Heel verrassend – en uniek voorzover ik weet – zijn de artikelen over
de vrouw in het priesterambt. Het zijn er 4 van de 62.
Het onderwerp is het priesterschap in de kerk, en m.n. de kerkelijke volmacht om ‘zonden te vergeven’ (absolutie).
Hendrik van Zutphen
Begrijpen we meteen misschien iets beter, waarom het vrouwen waren die in Antwerpen het voortouw namen bij de bevrijding van Hendrik van Zutphen (de prior van dit klooster).
Een pastor/prediker die voor het eerst jou laat gevoelen dat je meetelt en mee doet, gelijkwaardig aan de mannen, zo iemand laat je toch niet het zwijgen opleggen…
12. Omnes homines sunt sacerdotes coram Deo: Alle mensen zijn priesters voor Gods aangezicht
13. Omnes homines possunt remittere peccata cujuslibet christiani, qui sciunt corripere fraternaliter proximum: Alle mensen kunnen de zonden vergeven van
eender welke christen, (namelijk zij) die weten hoe je een naaste op een broederlijke wijze moet vermanen.
[impliciet is hier Mt 18,15 al aanwezig, zie volgende artikel: 14]
14. Mulieres possunt absolvere homines a peccatis, quod intelligit de
Evangelica absolutione, quae continetur ibi : Si peccaverit in te frater
tuus, etc.: Vrouwen kunnen mensen hun zonden kwijtschelden; —
zo interpreteert hij (Hendrik Vos?) de evangelische absolutie, die hier
is vervat: “Als uw broeder tegen u gezondigd heeft, etc.”
'Hier' slaat op het bijbelvers Matt 18,15. 'U' kan dus ook een vrouw zijn, die dan haar broeder zou moeten kunnen vergeven.
15. Potestas Evangelica contenta ibi, “Quorum remiseritis peccata”, est potestas communis omnibus hominibus:
De evangelische volmacht hier is een volmacht die alle mensen mogen uitoefenen.
'Hier' slaat op het bijbelvers: “Van wie gij de zonden vergeeft” = Joh 20,23, parallel aan Mt 18,18 'vergeven' te verstaan als ontbinden van de zonden(schuld).
